26 maart 2025
Groen onderwijs maakt kinderen weerbaar tegen klimaatverandering
Klimaatverandering heeft ingrijpende gevolgen voor de mensen in de gemeenschappen waarmee we werken. De natuur wordt in hoog tempo aangetast. Ontbossing, overstromingen, aanhoudende droogte en een steeds minder vruchtbare bodem leiden tot lagere landbouwopbrengsten, dalende inkomsten en voedselonzekerheid. Dit maakt het voor kinderen en jongeren in Oost-Afrikaanse landen steeds lastiger om een goed leven op te bouwen.
Het veranderende klimaat hebben zij niet zelf in de hand, maar leren omgaan met de uitdagingen die hierbij komen kijken is voor hen wél mogelijk. Juist daarom is het belangrijker dan ooit om kinderen hier al op jonge leeftijd op voor te bereiden. Op eco-scholen leren zij met klimaatuitdagingen om te gaan en zich bewust te worden van het belang van duurzaam leven in hun eigen omgeving.
Groen onderwijs voor een duurzame toekomst
Edukans zorgt dat leraren worden getraind in groen onderwijs. De nadruk ligt hierbij op interactieve lesvormen, zodat ze effectieve én leuke lessen in de natuur kunnen geven. “Onze lessen zijn nu veel aantrekkelijker voor leerlingen”, vertelt Dollica, juf op een ecoschool in Malawi. “We zien dat kinderen niet alleen op school de planten en bomen goed verzorgen, maar dat thuis in hun eigen tuin ook doen.” Zo helpt deze lesmethode niet alleen de leerprestaties verbeteren, maar geeft het kinderen ook de vaardigheden om hun eigen toekomst duurzaam vorm te geven.
Duurzaam omgaan met de aarde
Naast vakken als lezen, schrijven en wiskunde krijgen kinderen op eco-scholen les over milieu en duurzaamheid. Onderwerpen als voeding, biodiversiteit, energie en water komen aan bod. Wat ze leren, passen leerlingen direct toe: tuinieren bij extreme weersomstandigheden, stenen vervangen door groen en bomen planten om schaduwrijke plekken te creëren. “Ze leren niet alleen hóe ze duurzaam met de aarde omgaan, maar ook waarom het zo belangrijk is”, aldus juf Dollica.
Verbeteren van de eigen leefomgeving
Samen met de gemeenschap kiezen leerlingen milieuprojecten die hun eigen omgeving verbeteren. Denk aan het opzetten van een groentetuin, het duurzaam houden van vee of energiebesparend koken. Leerlingen gaan actief met de lesstof aan de slag en bedenken zelf oplossingen voor lokale milieuproblemen. De opbrengsten, bijvoorbeeld uit de verkoop van groenten, worden gebruikt om schoolspullen aan te schaffen. Zo ontwikkelen kinderen probleemoplossende vaardigheden en een besef van ondernemerschap.
De leerlingenraad van de Mphungu school in Malawi koos als milieuproject voor de aanleg van een groentetuin. Rehema uit groep 8 vertelt trots: “Er groeit hier van alles: aardappels, bonen, zoete aardappels, spinazie, kool. Ik vind de tuin op school hartstikke leuk. Je krijgt lekker buiten les en ik leer hoe ik voor mijzelf en het milieu kan zorgen.” Leerlingen doen hier belangrijke vaardigheden op: van het samen bewerken van de grond, ontdekken welke soorten er kunnen groeien tot het oogsten en verkopen van groenten.
De hele gemeenschap weerbaar
De groene manier van lesgeven zorgt voor meer dan alleen milieubewuste leerlingen. De hele gemeenschap profiteert van de duurzame school. Scholen verdienen bijvoorbeeld geld door het fruit van de geplante bomen te verkopen, wat weer geïnvesteerd kan worden in lesmateriaal, sportfaciliteiten en elektriciteit. Deze aanpak maakt de hele gemeenschap weerbaarder. De impact van groen onderwijs zal generaties lang merkbaar zijn.